Tekst over Consider the results geschreven voor de programmakrant van de Dag van de Filosofie 2013

Als één van de oorzaken van de crisis is genoemd: De mens is van nature slecht. Homo homini lupus (de mens is een wolf voor zijn medemens, het is inherent aan de mens om zelfzuchtig te zijn). Als je te veel controle loslaat krijgen hebzucht en eigenbelang de overhand. Wat als niet de mens van nature slecht is, maar het economisch systeem dat leidde tot de uitbraak van de crisis, het slechtste in mensen naar boven heeft gehaald?
‘Consider the results’ wil het denken over de achtergronden van de economische crisis, en de ideeën van schrijfster Ayn Rand, prikkelen. De titel verwijst naar een uitspraak van Ayn Rand waar Mike Wallace het interview mee afsluit. Het interview is bijzonder, omdat het niet alleen de ideeën van Rand in historisch perspectief laat zien, maar ook het effect van haar ethiek op de toekomstige generaties bevraagt.

Hans Achterhuis betoogt in zijn boek ‘De utopie van de vrije markt’ dat er niet alleen een communistisch manifest is, maar ook een kapitalistisch manifest, namelijk de roman 'Atlas Shrugged' van Ayn Rand, geschreven in 1957. Ayn Rand was de ideologische inspirator van Alan Greenspan, tot 2006 president van de Amerikaanse Federal Reserve Bank. Ayn Rand zag zichzelf als de verkondiger van een nieuwe ethiek: Het nastreven van eigenbelang door het maken van rationele keuzes. Het boek van Achterhuis inspireerde mij tot het maken van dit werk.
De ethiek van Ayn Rand is in mijn ogen een schijnethiek. Eigenbelang nastreven heeft voordelen voor de emancipatie van het individu, maar kan geen ethisch principe zijn omdat de noodzaak tot moraliteit alleen in een sociale context ontstaat. Als de mens een solistisch bestaan zou leiden en de relatie tot anderen geen rol speelt is ethiek onnodig. In de conclusie: ‘Who needs morality if there is no such thing as society’, combineer ik een quote van Margaret Thatcher met dit idee. In mijn ogen is een samenleving veel meer dan een verzameling individuen.

In de compositie is gebruik gemaakt van de ruisklanken van oude radio opnames om het geluid van de jaren ’50 dichterbij te halen en een verbinding met het beeldmateriaal aan te gaan. De muziek met stuwende accordeonklanken, elektronisch bewerkte percussie geluiden, gestemd glas en opnames van demonstraties in Spanje tegen de bezuinigingen als gevolg van de economische crisis benadrukken een sfeer van verlies. Verloren waarden die recht doen aan de empathische vermogens van mensen. Ik heb de behoefte om als componist meer maatschappelijk betrokken werk te kunnen maken. Met muziek zonder tekst of beeld kan ik dat moeilijk bewerkstelligen. De rol van muziek is echter sterk bepalend voor de beleving van het getoonde materiaal.